Stress is je hulpeloos voelen

Vraag van een cliënt: Waarom heb ik het altijd zo druk?

Wat moet dat moet.

De vrouw komt bij mij voor een consult. Ze ziet er niet zo goed uit, ze heeft wallen onder haar ogen en haar huid is een beetje vaal. Ze zit wel strak in het pak en de make-up is goed verzorgd. De tas kleurt bij de dure laarzen. Waarom heb ik het altijd zo druk? vraagt ze. Er is altijd zo veel te doen. Ik kom nooit op tijd thuis uit mijn werk.

Ik knik en denk: Dit wordt veel luisteren. Inderdaad, de vrouw praat maar door en door. Totdat het stopt. Ze kijkt mij aan en wacht totdat ik iets vraag. Waarom maak je je zo druk? vraag ik. Nee, dat moet, zegt ze. Ik moet werken en ik moet dingen afkrijgen, zodat andere mensen ermee verder kunnen. Hoe lang doe je dit al? Ik werk nu twintig jaar, zegt ze.

Opeens is er een diepe zucht. Doe je dit voor jezelf? Ze aarzelt even. Ja, het moet, zegt ze weer, iets minder overtuigd. Van wie en voor wie? Ik denk mezelf, zegt ze, maar als je het zo zegt dan weet ik het dus niet zeker. Wat heb je geleerd over werken? En over het leven? Het leven is werken, zegt ze, zo is dat. Echt? vraag ik. Zo is dat echt? Het zou inhouden dat wanneer je niet werkt, er ook geen leven is.

Ze gaat weg met een groot vraagteken. Als je niet werkt, leef je dan niet?